Woreczek żółciowy znajduje się w okolicy wątroby. Co ciekawe, nie jest narządem niezbędnym do życia, a mimo to pełni kilka ważnych funkcji. Wśród zadań, którym musi sprostać, są kontrolowanie poziomu żółci, pomoc w trawieniu tłuszczów oraz wydalanie produktów przemiany materii. Chociaż sam woreczek jest niewielkich rozmiarów, związane z nim choroby, zwłaszcza kamica i kolka, potrafią dać w kość.

Woreczek żółciowy bywa podstępny. Związane z nim choroby bardzo często przebiegają bezobjawowo. Do czasu. Gdy pojawia się kolka żółciowa, której towarzyszą wzdęcia, silny ból brzucha, ból w prawym podżebrzu lub pod łopatką oraz wymioty, wiemy, że coś jest nie tak. Podobnie jest w przypadku kamicy – zwykle nie daje żadnych objawów, ale w momencie, kiedy kamienie utrudniają odpływ żółci z woreczka, dochodzi do napadu bólu, najczęściej pod żebrami, który często promieniuje do prawego barku. Wśród objawów towarzyszących znajdują się wzdęcia, uczucie pełności, nudności.

Poznaj przyczyny problemów związanych z woreczkiem żółciowym i najważniejsze: dietę, która pomoże Ci powrócić do zdrowia. Co jeść, a jakie produkty wykluczyć z jadłospisu, by zmniejszyć ryzyko ataków bólu i zapobiec powikłaniom? Sprawdź!

Przyczyny problemów z woreczkiem żółciowym

Do największych winowajców należą:

• nieodpowiednia dieta – zwykle tłusta i przetworzona, obfitująca w cukier i tłuszcze zwierzęce. Przyczyną schorzeń może być również przejadanie się,
• choroby współistniejące – cukrzyca typu 2, choroby jelit, insulinooporność,
• dyskineza – zaburzenia motoryki pęcherzyka żółciowego,
• otyłość – zwiększenie stężenia cholesterolu w żółci sprzyja powstawaniu kamieni, a zmniejszona aktywność woreczka prowadzi do zastoju żółci,
• brak aktywności fizycznej – „kanapowy” styl życia sprzyja otyłości, która jest wysokim czynnikiem ryzyka.

Jakie zasady obowiązują w diecie na woreczek żółciowy?

Podstawową zasadą jest modyfikacja żywienia. Dieta przy zapaleniu woreczka żółciowego powinna opierać się na produktach łatwostrawnych, niskotłuszczowych, które minimalizują obciążenie układu pokarmowego, oraz normobiałkowych (zawartość białka jest odpowiednia do zapotrzebowania organizmu). Do diety należy włączyć również błonnik pokarmowy, ponieważ zwiększa pasaż jelitowy.

Do pozostałych zasad diety łatwostrawnej należą:

• regularne posiłki – optymalnie 4-5 posiłków dziennie, aby wspierać trawienie,
• ograniczenie tłuszczów nasyconych – dieta niskotłuszczowa wyklucza spożywanie mięsa, wędlin i podrobów, zwłaszcza tych zawierających duże ilości tłuszczu (baleron, salceson), serów pleśniowych, tłustych serów żółtych, serów topionych,
• obróbka kulinarna – podstawą jest gotowanie w wodzie i gotowanie na parze, a także pieczenie w folii (idealne do ryb i mięs) oraz duszenie bez tłuszczu.

Jakie produkty są dozwolone w diecie przy kamicy żółciowej?

Jak wygląda dieta w przypadku problemów z woreczkiem żółciowym? Przede wszystkim powinna być lekkostrawna i niskotłuszczowa, a dobrze zbilansowany jadłospis powinien opierać się na produktach takich jak białko, owoce gotowane, warzywa gotowane oraz niewielkie ilości zdrowych tłuszczów roślinnych.

Produkty dozwolone

• Ryby – odgrywają ważną rolę w diecie; polecane są: dorsz, sandacz, sola oraz mintaj.
• Chude mięso – dobre źródło białka; polecamy mięso duszone, pieczone lub gotowane; dobrze sprawdzi się drób, ale także cielęcina.
• Produkty mleczne – niskotłuszczowe; maślanka, jogurt naturalny.
• Produkty zbożowe – pieczywo, zwłaszcza pszenny chleb i bułki, suchary.
• Warzywa – gotowane lub duszone; marchew, dynia, cukinia, seler, pietruszka, ziemniaki i buraki.
• Owoce – owoce jagodowe w formie przecierów lub musów, dojrzałe banany, gotowane jabłka bez skórki, morele i brzoskwinie.
• Tłuszcze – w umiarkowanej ilości; oliwa z oliwek, olej rzepakowy lub lniany.
• Przekąski – musy z pieczonych jabłek, przetarte owoce, kisiele bez cukru, dżemy niskosłodzone.
• Napoje – woda niegazowana, słaba herbata, napary ziołowe.

Lekkostrawne posiłki można przyprawiać, dodając im smaku i aromatu. Wybieraj lubczyk, tymianek, majeranek, koperek, rozmaryn i bazylię. Do owoców — cynamon.

Jak powinna wyglądać dieta po cholecystektomii (usunięciu woreczka żółciowego)? Brak pęcherzyka żółciowego oznacza, że żółć spływa do jelit cały czas, a nie tylko w czasie posiłku, co za tym idzie, należy unikać potraw ciężkostrawnych i zminimalizować spożywanie produktów tłustych.

O ile pierwsze dni po zabiegu opierają się na wodzie i wywarach warzywnych, o tyle w kolejnych tygodniach można zacząć rozszerzać jadłospis, jedząc:

• gotowane warzywa i owoce,
• gotowany ryż, makaron pszenny,
• chude mięso i ryby,
• pszenne pieczywo,
• chudy nabiał oraz jaja – na miękko; ostrożnie z żółtkami,
• surowe warzywa wprowadza się zwykle po około 5-6 tygodniach od operacji.

Czego unikać w diecie przy problemach z woreczkiem żółciowym?

Wiesz już, co można jeść przy kamicy żółciowej lub po cholecystektomii. A jakie produkty należy wykluczyć? Do produktów objętych przeciwwskazaniami należą:

• tłuszcze zwierzęce, tłuste mięso, jak baranina, kaczka i gęś, wędliny wysokotłuszczowe, smażone mięsa, które mogą przyczyniać się do tworzenia się kamieni żółciowych (kamica cholesterolowa),
• jajka – zwłaszcza smażone i spożywane w dużych ilościach,
• pokarmy wzdymające i ciężkostrawne – warzywa: fasola, kapusta, groch, soczewica, czosnek, cebula, grzyby, tłuste zupy mięsne, ostre przyprawy i pikantne posiłki,
• tłuste produkty mleczne – mleko pełnotłuste, śmietana, tłuste sery żółte i topione,
• słodycze – czekolada i wyroby czekoladowe, pączki, drożdżówki, ciasta z kremem,
• napoje – alkohol, mocna kawa, napoje gazowane.

Podsumowując – przy problemach z woreczkiem żółciowym obowiązuje dieta lekkostrawna z ograniczeniem produktów wzdymających, tłustych mięs, wędlin oraz pełnotłustych produktów mlecznych. Ponadto dieta niskotłuszczowa zakłada unikanie surowych warzyw. Zamiast tłuszczów zwierzęcych należy spożywać tłuszcze roślinne, które obniżają LDL i wspierają dobry skład żółci. Przestrzeganie tych zasad chroni przed kolkami i wspomaga trawienie.

Jakie metody przygotowywania potraw są zalecane?

Przy problemach z woreczkiem żółciowym, niezależnie od tego, czy jest to kamica, stan po cholecystektomii, czy stany zapalne, zalecane są metody przygotowywania potraw, które z jednej strony nie obciążają układu trawiennego, a z drugiej nie pobudzają nadmiernie pęcherzyka żółciowego do pracy.

W diecie przy problemach z woreczkiem żółciowym zakazane jest smażenie. Dozwolone jest przede wszystkim gotowanie na parze, które umożliwia przygotowanie lekkostrawnych posiłków z zachowaniem wartości odżywczych, a także gotowanie w wodzie, duszenie bez wcześniejszego obsmażania, pieczenie w folii lub rękawie.

Dieta łatwostrawna pozwala również na gotowanie w małej ilości wody, tzw. na gęsto. Metoda ta jest zwykle wykorzystywana przy robieniu risotto lub gulaszów warzywnych. Z kolei blendowanie sprawdza się w przypadku purée, zup-kremów czy zupy jarzynowej.

Stosowanie takich technik kulinarnych sprzyja lepszemu trawieniu i minimalizuje obciążenie woreczka żółciowego.

Jak często należy spożywać posiłki przy problemach z woreczkiem żółciowym?

W diecie łatwostrawnej zaleca się regularne posiłki o małej objętości. Idealny model to 4-5 posiłków dziennie. Zmniejsza on obciążenie układu pokarmowego i zapobiegać nagłym skokom stężenia kwasu żółciowego.